Nederland telt tienduizenden gebouwen uit de jaren vijftig en zestig. Deze staan inmiddels zo’n vijftig jaar en zijn aan het ‘vergrijzen’. Regulier onderhoud pakt vooral de zichtbare gebreken aan, zoals schilderwerk. Maar voor de veiligheid zijn juist de onzichtbare onderdelen essentieel, zoals de draagconstructie en de bevestiging van balkons, galerijen en gevels, zegt Galjaard. “Ook die hebben niet het eeuwige leven en hebben dus onderhoud nodig. Dat krijgen ze in de praktijk niet of nauwelijks.”

Het neerstorten van een galerij in Leeuwarden in mei dit jaar was geen incident. Al in 2007 waarschuwde de VROM-Inspectie gemeenten voor constructieve gebreken aan naoorlogse flats. Dit gebeurde na enkele ongelukken met baksteengevels waarvan de spouwankers waren doorgeroest. Toch kwam er twee jaar later in Den Haag wéér een stenenregen naar beneden. De inspectie constateert dat lokale overheden onvoldoende in actie komen. Galjaard heeft daar wel een verklaring voor.

“Gebouweigenaren zijn zélf verplicht om ervoor te zorgen dat hun gebouw constructief in goede staat blijft. Maar regels ontbreken, er is dus ook geen controle op naleving en sancties ontbreken. Eigenaren realiseren zich, net als de gemiddelde Nederlander, vaak niet eens dat de constructie überhaupt mankementen kan vertonen. In Heerlen was de schade duidelijk zichtbaar. Maar meestal gaat het veel sluipender en is het voor leken niet te zien. Burgers kunnen zichzelf niet beschermen.”

VNconstructeurs pleit daarom voor een verplichte APK-keuring voor gebouwen. De overheid hoeft de keuringen niet zelf uit te voeren, zoals ze dat nu ook bij auto’s niet doet. Wel moet het Rijk vastleggen aan welke constructieve eisen gebouwen precies moeten voldoen, hoe vaak dat gecontroleerd moet worden en wat de sancties zijn bij overtreding. Zo’n regime is er nu ook voor de brandveiligheid van openbare gebouwen. Voor constructieve veiligheid moet hetzelfde gelden, vinden de constructeurs.

Galjaard benadrukt de ernst van het probleem: “Onderzoek in Den Haag in 2009 leerde dat toen alleen al in die gemeente 500 gebouwen met twijfelachtige gevels stonden, zo stelde de VROM-Inspectie. In heel Nederland lopen naar schatting enkele tienduizenden woon- en utiliteitsgebouwen uit de jaren vijftig en zestig gevaar. Als de overheid vindt dat burgers moeten worden beschermd tegen ondeugdelijke auto’s, moet dat zeker óók tegen neerstortende galerijen en instortende parkeergarages.”

Lees ook het bericht 'Duizenden constructiefouten in de bouw'