Betoniek114|13 Betoniek april 2008B A N D U I T G AV E14 13april 2008 V A K B L A D V O O R B O U W E N M E T B E T O NWeg van BetonIn Nederland worden veel wegen uitgevoerd in beton. Denk hierbij aan provin-ciale wegen, autosnelwegen, busbanen, rotondes, parkeerterreinen, indu-strieparken, tankstations, plattelandswegen en fietspaden. Het beton is bijdeze toepassingen overigens niet altijd zichtbaar. Bij autosnelwegen kan debetonbaan bijvoorbeeld zijn voorzien van een toplaag van Zeer Open AsfaltBeton (ZOAB). Een opdrachtgever kiest vaak voor een betonweg vanwege eenlange levensduur met relatief weinig onderhoud of vanwege het feit dat ergeen spoorvorming of ribbelvorming ontstaat als gevolg van vrachtwagensdie over de weg rijden. In deze Betoniek staan we stil bij de verschillende typenbetonwegen, het aanlegproces en de daarbij behorende betontechnologischeaspecten.2 14|13 Betoniek april 2008BetonwegenEr zijn verschillende typen betonwegen. De oudstebetonwegen zijn bekend door hun karakteristieke`kedeng kedeng geluid' als je er overheen rijdt. Eengeluid dat wordt veroorzaakt door de ongelijke voe-gen tussen de betonplaten. Tegenwoordig bouwenwe comfortabelere betonwegen. Hierin onderschei-den we drie typen, te weten:? Ongewapende betonwegen;? Vezelversterkte betonwegen;? Doorgaand gewapende betonwegen.Het verschil tussen deze typen zit in de wijze waar-op wordt omgegaan met het krimpen en uitzettenvan het beton. Grote betonplaten kunnen, als weer niets aan doen, door krimp en uitzetting onge-controleerd gaan scheuren. Het ontwerp is eropgericht om deze ongecontroleerde scheurvormingte voorkomen. Laten we eens kijken hoe dat bij deverschillende typen betonwegen werkt.Ongewapende betonwegenZoals de naam al aangeeft, is in dit type betonweggeen wapening opgenomen en moeten alle span-ningen door het beton zelf worden opgenomen.De ongewapende betonnen banen worden daaromop vaste afstanden voorzien van krimpvoegen.Door het aanbrengen van deze krimpvoegen, inde dwarsrichting en eventueel ook in de langs-richting, wordt de betonnen baan als het warein betonplaten verdeeld. De voeg wordt gemaaktdoor de betonweg in te zagen. De scheurvormingals gevolg van krimp treedt dan op onder de zaag-sneden. Omdat de platen onderling niet mogenverzakken worden onder de zaagsneden deuvels ofkoppelstaven aangebracht. Deuvels worden toege-past in de dwarsvoegen en zijn alleen bedoeld omverzakkingen van platen onderling te voorkomen.Koppelstaven worden in langsrichting toegepasten hebben als extra functie het bij elkaar houdenvan de betonplaten.Vezelversterkte betonwegen.Bij dit type betonweg worden staalvezels gebruiktals wapening. De toevoeging van staalvezels ver-hoogt de treksterkte van het beton. Hierdoor wor-den de trekspanningen beter verdeeld en kunnende krimpvoegen op een grotere afstand van elkaarworden gemaakt. Naast staalvezels kunnen ookkunststofvezels worden toegepast. Deze hebbenmet name een functie om de plastische krimp-scheuren te beperken.Betonweg in aanlegZaagsnedeDeuvelKrimpscheurFiguur 1: Krimpvoeg met deuvel314|13 Betoniek april 2008Doorgaand gewapende betonwegen.Bij doorgaand gewapende betonwegen wordengeen krimpvoegen aangebracht. Door de aan-wezigheid van de wapening, in of net boven deneutrale zone, worden de krimpspanningen gelijk-matig verdeeld, waardoor een groot aantal kleinescheuren ontstaat. Het wapeningspercentage en debetondruksterkte worden zo op elkaar afgestemddat er een bepaalde scheurafstand ontstaat bij eenvooraf gekozen maximale scheurwijdte. Een door-gaand gewapende betonweg kan bijvoorbeeld omde 80 cm over de gehele doorsnede zijn gescheurd.Aanleggen van een betonwegEen betonweg wordt machinaal aangelegd meteen zogenaamde slipformpaver. Op deze wijze kantussen de 300 en 600 meter betonweg per dag wor-den gemaakt met een breedte tot wel 18 meter.We nemen hier de aanleg van een betonweg stapvoor stap onder de loep. Daarna bespreken we debelangrijkste betontechnologische aspecten.SlipformpaverDe slipformpaver is een glijbekisting die lang-zaam, horizontaal vooruit beweegt. Hij rijdt oprupsbanden over een funderingslaag die kan be-staan uit een verdicht zandbed, een ongebondenmateriaal (bijvoorbeeld granulaat) of een gebon-den materiaal (bijvoorbeeld een asfaltlaag).De slipformpaver is een machine die de betonspe-cie verdeelt over de breedte van de weg, het betonverdicht en het betonoppervlak afwerkt in dejuiste vorm (juiste afschot) en op de juiste hoogte.Achter de machine blijft de betonspecie, zonderbekisting, vormvast staan.Langs de aan te leggen betonweg wordt een stalengeleidedraad gespannen die door de slipformpaverwordt afgetast en gevolgd. Loopt de draad om-Een slipformpaverRijrichtingOnverdichtebetonspecieFunderingVerdichte betonweg1. Spreider 4. Deuvel machine 7. Sleepkist2. Trilnaalden 5. Afrijbalk3. Profielpan 6. SupersmootherFiguur 2: Schematische weergave van een slipformpaver4 14|13 Betoniek april 2008hoog, dan zal de paver omhoog bewegen. Loopt dedraad naar links of rechts dan wordt een bocht inde weg gemaakt.Transport van de betonspecieDoordat het beton aardvochtig is wordt het meest-al niet getransporteerd met een betonmixer, maarmet een kiepwagen, ook wel `kipper' of `plattewagen' genoemd. Bij ongewapende betonwegenkan de betonspecie direct vanaf de wagen voor deslipformpaver worden gestort. Bij doorgaand ge-wapende betonwegen is dit niet mogelijk door deaanwezige wapening. Hier wordt de betonspecie ineen container gestort, waarvandaan het door eengraafmachine vlak voor de rijdende slipformpaverwordt gestort.SpreiderAan de voorkant van de slipformpaver zit een zoge-naamde spreider die ervoor moet zorgen dat de spe-cie goed wordt verdeeld over de breedte van de weg.Meestal is dit een verdeelschop. Deze stalen `neus'Bij ongewapende betonwegen wordt de aardvochtige betonspeciedirect voor de slipformpaver gestort.Bij doorgaand gewapende betonwegen wordt de aangevoerdebetonspecie in een container gestort.Bij doorgaand gewapende betonwegen wordt de betonspecie met eenkraan voor de slipformpaver gestort.Een slipformpaver volgt de vooraf geplaatste geleidedraden.514|13 Betoniek april 2008beweegt van links naar rechts en verdeelt de be-tonspecie over de breedte van de weg. Bij sommigeslipformpavers wordt een worm of schroef gebruiktals spreider die al draaiend de specie verdeelt.VerdichtingIn onverdichte, losgestorte aardvochtige specie zitheel veel lucht. Tijdens het verdichten wordt dezelucht verdreven. Dit gaat gepaard met een grotevolumeverandering van de betonspecie. Een slip-formpaver is in staat zeer veel energie te leverenvoor de verdichting. Dit is ook wel nodig gezienhet aardvochtige karakter van de betonspecie. Deverdichting vindt plaats met hoogfrequente hy-draulische of elektrische trilnaalden.De trilnaalden bevinden zich net achter de sprei-der. Ze zijn zodanig gemonteerd dat ze boven dedefinitieve hoogte van de weg blijven. Als eentrilnaald in het wegdek steekt, zal dit een spoorachterlaten in het oppervlak van de betonspecie.Dit is niet alleen moeilijk af te werken, maar hetspoor zal zich, als gevolg van de aardvochtigebetonspecie, met name vullen met pasta wat nega-tieve gevolgen heeft voor de vorstbestandheid vanhet betonoppervlak.ProfielpanDirect na het verdichten wordt het wegdek ge-vormd. De glijbekisting bestaat uit twee zijplatendie tot de achterkant van de machine doorlopenen aan de bovenkant de zogeheten `Profielpan'. Ditis een instelbare mal die nauwkeurig de vorm enhoogte van de betonweg bepaalt.Deuvels en koppelstavenDeuvels en/of koppelstaven worden tussen de pro-fielpan en de afrijbalk automatisch tot op de juistediepte in de betonspecie getrild. Deuvels worden inde dwarsvoegen toegepast. Koppelstaven wordentoegepast in de lengterichting.De spreider aan de voorkant van de slipformpaver verdeelt de be-tonspecie over de breedte van de weg.Verdichting van de betonspecie met hoogfrequente trilnaaldenRechtsonder de deuvel intrilmachine. Links is een voorraad deuvelsstaven zichtbaar met daarachter de afrijbalk.6 14|13 Betoniek april 2008AfrijbalkAls het wegdek is gevormd door de profielpan eneventuele deuvels zijn ingetrild, wordt met eenzware, trillende, heen en weer schuivende afrijbalkhet wegdek vlak afgewerkt. Hierbij worden tevensde sporen van het intrillen van deuvels wegge-werkt. Als de betonspecie goed verwerkbaar is, zalvoor de afrijbalk altijd een rol betonspecie zicht-baar zijn.SupersmootherVoor het verkrijgen van extra vlakheid wordt na deafrijbalk het betonoppervlak afgewerkt met een zo-genaamde `supersmoother'. Dit is een lange bredeschuurspaan die in de lengterichting van de wegheen en weer schuurt en langzaam van links naarrechts wordt getrokken. De supersmoother komtechter niet helemaal aan de zijkant van de beton-weg, daar wordt het betonoppervlak eventueel metde hand extra afgewerkt.SleepkistAchter de supersmoother bevindt zich de `sleep-kist'. Deze bekisting heeft dezelfde vorm als de pro-fielpan en sleept achter de slipformpaver aan. Hetdoel van de sleepkist is tweeledig. Aan de boven-zijde werkt het de laatste strepen en oneffenhedenglad af. Daarnaast ondersteunt het het beton aande zijkanten waardoor het het risico op afhangendekanten minimaliseert.? De supersmoother zorgt voor een extra vlakke afwerking van hetoppervlak? De sleepkist zorgt voor een glad oppervlak na de supersmoother? Voor de afrijbalk vormt zich een mooie rol betonspecie.14|13 Betoniek april 2008 7BezemstreekHet oppervlak van de betonweg wordt veelal afge-werkt met de zogenaamde `bezemstreek'. Hierbijwordt een speciale harde bezem, dwars op de rij-richting over het verse betonoppervlak getrokken.Hiervoor is meestal een apart werkplateau aanwe-zig, direct achter de sleepkist. De bezemstreek isnodig om ervoor te zorgen dat er voldoende stroef-heid is voor het verkeer of om voldoende hechtingte cre?ren met de eventueel op de betonweg aan tebrengen asfaltlaag.NabehandelingAls de bezemstreek is gezet, is het tijd voor denabehandeling van de betonspecie. Meestal wordter nabehandeld met een curing compound. Dezewordt met een spuit, al dan niet automatisch, opde betonspecie verneveld. Een andere manier vannabehandelen is het inpakken van een weg in eenfolie.Handmatig aanbrengen van curing compound als nabehandelingVanaf een apart werkplateau wordt na de sleepkist een bezemstreekgezet. Let op het verschil in betonoppervlak na de supersmoother, desleepkist en de bezemstreekAutomatisch aanbrengen van curing compound als nabehandelingEen met curing compound ingespoten betonwegHet in folie inpakken van een betonweg als nabehandeling14|13 Betoniek april 20088Zagen van de voegen.Zodra de sterkte het toelaat wordt het beton inge-zaagd. Dit gebeurt meestal binnen 24 uur na hetaanleggen van de betonweg.De dwarsvoegen worden gezaagd boven de deuvels.Als de zaagdiepte gelijk is aan ten minste een-derde van de dikte van de wegverharding, zullende krimpscheuren keurig gecontroleerd onder dezaagsnede ontstaan. De langsvoegen worden ietsdieper ingezaagd, tot 40 ? 45 procent van de dikte.De onder de langsvoegen aanwezige koppelstavenworden dan ook dieper in het beton getrild.BetontechnologieDe uitvoering van een betonweg met een slipform-paver gaat hand in hand met de betontechnologie.Intensief overleg tussen de aannemer en de leveran-cier van de specie is gedurende de uitvoering danook noodzakelijk.Dit komt omdat het betonmengsel moet wordenafgestemd op de slipformpaver en de omstandig-heden tijdens de uitvoering. Het is een gegeven datniet elke slipformpaver hetzelfde betonmengselkan verwerken. Mengsels zijn bijna niet te kopi?renen de ondergrond en de omgeving kunnen in be-langrijke mate invloed hebben op het eindresultaat.In het volgende gedeelte van deze Betoniek kijkenwe naar een aantal belangrijke betontechnologi-sche zaken.Groene sterkteEen betonweg wordt gemaakt met aardvochtig be-ton. Na de slipformpaver zal de betonbaan op eigenkracht, vormvast moeten blijven staan. Dit noemenwe groene sterkte. De verwerkbaarheid van de be-tonspecie zal liggen in de consistentieklasse C1 meteen verdichtingsmaat van ongeveer 1,2 tot 1,4.Groene sterkte vraagt van het betonmengsel, naasteen goede korrelopbouw van het toeslagmateriaal,om een laag watergehalte. Bij een teveel aan waterzal het beton gaan vloeien en de groene sterkteworden doorbroken. Vergelijk dit maar met hetmaken van zandkastelen op het strand. Met droogzand kunnen we niet bouwen en met teveel watervalt het zand weer uit elkaar.WatergehalteHet watergehalte in de betonspecie is een kritischeparameter. Als we teveel water toevoegen aan despecie zal er onvoldoende groene sterkte zijn voorde vormvastheid. Tegelijk is er voor het zettenvan een bezemstreek voldoende pasta aan het op-pervlak nodig, wat eerder vraagt om meer dan omminder water. Al met al kunnen we stellen dat weZandkastelen bouwen is bouwen op groene sterkte.Het inzagen van de krimpvoegenBij een krimpvoeg ontstaat onder de zaagsnede de krimpscheur.914|13 Betoniek april 2008bij wegenbouw op zoek zijn naar beton met eenzo hoog mogelijk watergehalte, waarbij de groenesterkte niet verloren gaat. Mocht dit in de praktijkechter wel gebeuren, dan zullen de zijkanten vande betonbaan kunnen gaan uitbuiken. Men spreektdan over `afhangende kanten'.Fijn materiaalNaast het water is het ook van belang om over vol-doende fijn materiaal (korrelgrootte < 0,25 mm) tebeschikken. Dit fijne materiaal moet een smeerlaagvormen tussen het zand en de grindkorrels om ervoorte zorgen dat de specie goed vervormbaar en verdicht-baar is onder de slipformpaver. Gangbare waardenliggen rond de 160 liter fijn materiaal per m3.Bovendien is een zekere overmaat aan pasta nodigvoor het zetten van de bezemstreek. Een bezem isin principe niet sterk genoeg om grindkorrels inde betonspecie te verplaatsen. Om een voldoendediepe bezemstreek te kunnen zetten, moet het be-tonoppervlak voldoende pasta bevatten.Invloed van het transportTijdens het transport wordt de betonspecie in dekiepwagens bij voorkeur afgedekt met luiken. Ditom te voorkomen dat er tijdens het transport te-veel water kan verdampen of dat er bij regen extrawater wordt toegevoegd. Wanneer dit toch gebeurt? en de betonspecie te droog of te nat is als het ophet werk arriveert ? kan dit gevolgen hebben voorde vormvastheid (groene sterkte) en de afwerkingvan het betonoppervlak.Tabel 1: ConsistentieklassenAanduiding Verdichtingsmaat C Zetmaat S Schudmaat FDroog C0 1,46Aardvochtig C1 1,45-1,26 S1 (10-40) F1 ( 340)Half plastisch C2 (1,25-1,11) S2 50-90 F2 (350 ? 410)Plastisch C3 (1,10-1,04) S3 100-150 F3 (420 ? 480)Zeer plastisch S4 (160-210) F4 490 ? 550Vloeibaar S5 ( 220) F5 560 ? 620Zeer vloeibaar F6 ( 630)Voor het zetten van een bezemstreek is voldoende pasta in de toplaagnodig.10Abonnementsprijzen 2008:Nederland 44 (incl. 6% btw)Belgi? 49 (excl. 6% btw)Kijk voor de mogelijkheden vaneen meeleesabonnement op www.aeneas.nlAanmeldingen/opzeggingen:Abonnementen kunnen op iedergewenst moment ingaan en wordenautomatisch voor een jaar verlengd,tenzij twee maanden voor de verval-datum schriftelijk wordt opgezegd.Overname van artikelen en illustra-ties (met uitzondering van foto's) istoegestaan onder voorwaarde vanbronvermelding.ISSN 0166-137xRedactie en uitgever stellen dezeuitgave zorgvuldig en naar besteweten samen. Zij aanvaarden ech-ter geen enkele aansprakelijkheidvoor schade, van welke aard ook,die het gevolg is van handelingenen/of beslissingen gebaseerd op deinformatie in deze uitgave. Niet altijdkunnen alle rechthebbenden vangebruikt beeldmateriaal worden ach-terhaald. Belanghebbenden kunnencontact opnemen met de uitgever.ColofonBetoniek is een praktijkgerichtvoorlichtingsblad op het gebied vande betontechnologie en verschijnt10 keer per jaar. Betoniek wordtuitgegeven in opdracht van hetCement&BetonCentrum. In de redactiezijn vertegenwoordigd: ENCI, MEBIN,CUR Bouw & Infra, BAM Infra, TU Delften de Bouwdienst Rijkswaterstaat.Uitgave:Uitgeverij ?neasPostbus 101, 5280 AC, BoxtelTel: 0411 - 650085Fax: 0411 ? 650080Email: info@aeneas.nlRedactie:0411 ? 650089E-mail: betoniek@ aeneas.nlVormgeving en productie:Twinmedia bvAbonnementen/adreswijzigingen:Uitgeverij ?neasPostbus 101, 5280 AC, BoxtelTel: 0411 - 650085Fax: 0411 ? 650080Email: info@aeneas.nl14|13 Betoniek april 2008Puzzolane PartnersOns vertrouwde 1-2-3 beton wordt steeds meereen smeltkroes vol nieuwe kostgangers. Erworden steeds meer nieuwe materialen in be-ton verwerkt. Zoveel zelfs dat er in de normenvulstofcategori?n zijn bedacht om alle vreemdevogels die vulstoffuncties in beton kunnenvervullen een plek te geven.In deze broeierige smeltkroes staat onsportlandcement nog steeds zijn mannetje. Erontluiken partnerschappen met eigen om-gangsvormen.In de volgende Betoniek daarom maar eens eeneerste partneronderzoek. Onze eerste vrijerszijn de vulstoffen type II met een puzzolanefunctie. Waar komen deze puzzolanen vandaanen hoe zijn ze in de omgang?Foto pagina 1: Peter de KoningOverige beelden zijn beschikbaar gesteld doorBAM Wegen en het Cement&BetonCentrum.Invloed van de funderingDe aard van de fundering heeft invloed op de aan-leg van de weg. Als gewerkt wordt op een puinfun-dering is het belangrijk vast te stellen of deze droogof nat is. Bij een te natte fundering zal de kans opbleeding en het verbreken van de groene sterktegroter zijn. Bij een droge puinfundering zal wateruit de specie in de ondergrond kunnen trekken. Ditlevert een positieve bijdrage voor de groene sterkte.Bij een asfaltfundering die geen water absorbeert,zal er meer water in de betonspecie blijven. Ditbe?nvloedt het verwerkingsgedrag en vergroot dekans op bleeding ten opzichte van een droge puin-fundering.Tot slotIn deze Betoniek hebben we stilgestaan bij het aan-leggen van een betonweg. We hebben kunnen ziendat de machinale aanleg met een slipformpaveren de betonsamenstelling hand in hand gaan. Alshet proces goed loopt, resulteert dit in een hogedagproductie en concurrerende aanlegprijs. Echter:iedere machine stelt zijn eigen specifieke eisen aande specie, vaak binnen een nauwe bandbreedte.Literatuur? www.betoninfra.nl;? `Wegen van cementbeton', ing. P. Sion, 1989,Uitgave van het Belgisch Verbond Der Cementnij-verheid;? Betonwegen in de praktijk, VCW/CROW;? Standaard RAW Bepalingen 2005, uitgave van hetCROW.In onze volgende uitgave11nieuwsagenda14|13 Betoniek april 200817 april 2008Avondcollege Kunststofwape-nenMeer informatie:www.betonvereniging.nl23 april 2008Workshop Uitvoering schoonbetonMeer informatie:www.cementenbeton.nl24 april 2008Jaarvergadering StufibMeer informatie: www.stufib.nl15 mei 2008CUR Bouw & Infra dagMeer informatie: www.cur.nl19 - 22 mei 2008International fib Symposium2008Meer informatie:www.fib2008amsterdam.nl29 mei 2008Ledenvergadering StufibMeer informatie: www.stufib.nl18 juniLedenvergadering StutechMeer informatie: www.stutech.nl14 13B A N D U I T G AV Eapril 2 0 0 8Geluidsmetingen uitgewassenbetonwegenIn 2000 en 2001 heeft de provincieNoord-Brabant geluidsmetingengedaan op proefvakken uitgewassenbeton in de provinciale weg N279tussen Veghel en Helmond. Onlangsheeft de provincie de geluidsproe-ven herhaald. In totaal gaat hetom achttien proefvakken die zijnaangelegd in ??n- en tweelaags-constructies met variaties in degradering van de toeslag, het soorttoeslagmateriaal, het uitwasmiddel,de uitwasdiepte en het al dan niettoepassen van de supersmoother.Uit de geluidsmetingen direct naaanleg bleek dat de proefvakkenmet een fijne gradering (Nederland-se Steenslag 4/8 en Grauwkwartsiet5/8 ) goed presteerden. Personenau-to's produceerden op dit type weg-dek een geluidsniveau dat gelijk lagaan dat van de referentie (dichtas-faltbeton). Vrachtauto's lieten zelfseen reductie zien van 1 tot 2 dB(A).De proefvakken met een grove gra-dering Grauwkwartsiet 11/16 pres-teerden bij de eerste meting mindergoed. Het geluidsniveau van perso-nenauto's op dit type uitgeborsteldbeton lag ongeveer 2 dB(A) boven dereferentie, terwijl bij vrachtauto'seen reductie van circa 1 dB(A) werdgemeten.Nadat de proefvlakken zes jaar ingebruik waren, zijn de metingenherhaald. Het geluidsniveau van devakken met het referentiemengselligt na zes jaar circa 2 dB(A) hoger.De vlakken met Nederlandse Steen-slag 4/8 lieten een toename zienvan circa 3 dB(A). De vlakken metGrauwkwartsiet 5/8, het conven-tionele continue mengsel 4/22 enGrauwkwartsiet 11/16 scoren nogongunstiger.Voor vrachtauto's liggen de waar-den na zes jaar dicht bij elkaar:Nederlandse Steenslag 4/8 heeft eengeluidsniveau gelijk aan de referen-tie, terwijl het niveau van het grovemengsel net iets hoger ligt.De conclusies van het onderzoekzijn dus: Grauwkwartsiet 11/16 (enin iets mindere mate 5/8) lijkenakoestisch minder geschikt danNederlandse Steenslag 4/8. Zes jaargeleden was de verwachting preciesandersom. Voor zware motorvoer-tuigen is de Nederlandse Steenslag4/8 (en ook het conventionele meng-sel 4/22) geschikt. Bij aanleg gevendeze een reductie van 1-2 dB(A) enna 6 jaar komen ze ongeveer op hetniveau van de referentie te liggen.Inmiddels is op de wegvakken vande N285 tussen de A16 en Zevenber-gen en tussen Zevenbergen en deA17 een uitgewassen betonverhar-ding met een fijn toeslagmateriaal(Noors graniet 4/8) toegepast. Dezewegvakken hebben direct na aanlegeen geluidsniveau dat overeenkomtmet de fijn gegradeerde proefvak-ken van de N279. Bron: www.beto-ninfra.nl.14|13 Betoniek april 2008WerkzaamhedenRijkswaterstaat verwacht dat het verkeer op de snel-wegen tussen 2006 en 2010 met circa 15 procenttoeneemt. Het vrachtverkeer groeit in die tijd waar-schijnlijk met circa 20 procent. Daarom zal het wegen-net uitgebreid moeten worden en worden bestaandewegen verbeterd en verbreed. Uiteraard moet er in detussentijd ook regulier onderhoud aan het wegennetplaatsvinden. Al met al leidt dit tot de nodige werk-zaamheden aan de weg. Op de site van Rijkswaterstaatis een projectenoverzicht te vinden, waarop precies isterug te vinden welke werkzaamheden waar plaats-vinden. Daarnaast bevat de site uitgebreide informatieover de planning en de gevolgen van de werkzaamhe-den. Enkele voorbeelden zijn:A2: rondwegDen BoschEr staan vaak filesop de A2 Rondwegrond Den Boschen de verwachtingis dat de druktehier alleen toe zalnemen. Om de fileproblemen op langere termijn aante kunnen wordt de weg verbreed. Rijkswaterstaatheeft daartoe een wegontwerp uitgewerkt met viergescheiden rijbanen van 4x12 meter breed met elktwee rijstroken en een vluchtstrook. De twee binnen-ste rijbanen zijn bestemd voor het doorgaande verkeer;de buitenste rijbanen voor het regionale verkeer. Doordeze scheiding is er dus geen uitwisseling meer moge-lijk van verkeer met de lokale en regionale wegen.A2: verbredingEverdingen - DeilRijkswaterstaatneemt de A2 tus-sen de knooppun-ten Everdingen enDeil grondig onderhanden. De wegtussen de knooppunten wordt verbreed van 2x2 rijstro-ken naar 2x3 rijstroken. Aangezien, toen het besluitvoor de aanleg van de derde rijstrook werd genomen,duidelijk was dat 2x3 op termijn onvoldoende zou zijnvoor de verwachte verkeersdrukte, is ook de procedurevoor een vierde rijstrook in gang gezet. De A2 wordtdaarom zodanig uitgebreid dat de weg ook breed ge-noeg is voor vier rijstroken. De verbreding naar 2x3 ofnaar 2x4 (dat moet nog blijken uit de wettelijke proce-dure) is in 2010 af.A2: verbredingknooppuntHolendrecht? aansluitingMaarssenHet wegdeelHolendrecht-Oudenrijn stondafgelopen jaar op nummer 1 in de top 20 van duurstefiles. De A2 tussen het knooppunt Holendrecht en deop- en afrit Maarssen wordt daarom verbreed van 2x3naar 2x5 rijstroken. Hierdoor kan de snelweg tijdensde spits circa 20 procent meer verkeer aan. Vanaf hetknooppunt Holendrecht tot de aansluiting Abcoudekomt een nieuwe rijstrook aan de oostzijde van de A2.Vanaf Abcoude tot Vinkeveen wordt de rijksweg uitge-breid aan de oostzijde. De vijfde rijstrook wordt vanafknooppunt Holendrecht tot aan Maarssen aan de mid-denbermzijde bijgelegd. In 2012 moet de verbredingklaar zijn.A2: vernieuwingRandweg Eind-hovenDe A2 bij Eind-hoven wordt uit-gebreid van tweenaar vier rijbanen.Het doorgaandeverkeer wordt gescheiden van het regionale verkeer.Vanaf 2010 kan het doorgaande verkeer Eindhovensnel passeren via een hoofdbaan van twee tot drie rij-stroken. Men moet al voor de knooppunten Batadorp,De Hogt en Leenderheide kiezen voor de snelweg of deregionale weg. Regionaal verkeer kiest voor de paral-lelrijbaan waarop alle op- en afritten worden aange-sloten. Alle bestaande viaducten worden aangepast,net als de drie knooppunten Batadorp, De Hogt enLeenderheide.