30 VAKBLAD I 3 2015Op 16 april jongstleden werd weer het examen Betononderhoudskundige BVafgenomen. Alhoewel het vakgebied van betononderhoud en -reparatie delaatste decennia nauwelijks is veranderd, zijn er toch ook deze keer actueleontwikkelingen waar de examencommissie de aandacht voor vraagt. Zo waser een vraag omtrent scheurvorming in prefabbetonnen galerijplaten.Daarbij werd handig ingespeeld op het verschijnen van het protocol`Constructieve veiligheid van uitkragende galerijplaten', dat is opgesteldnaar aanleiding van het ongeval met een galerijplaat in Leeuwarden in 2011(zie kader Protocol). Overigens ging de examenvraag zelf over een aspectdat niet in het protocol wordt aangestipt.Examen Betononderhoudskundige 2015In dit artikel gaan we dieper in opde vraag omtrent prefabbetonnengalerijplaten. Het was een van de viervragen uit deel C `Betonreparatie:onderzoek, advies en uitvoering' (hettotale examen bestond uit drie delen).Deze vraag, C1, was op haar beurt ookweer opgedeeld in vier onderdelen,a t.m. d. Nu volgen per deelvraag deinleidende teksten en de antwoorden.destijds de bouwdirectie was, akkoordzijn gegaan? Motiveer uw antwoord.AntwoordDe examencommissie zocht naar hetantwoord dat de redenering te simpelis. Er is niet naar de oorzaak gekeken.Wellicht is er te weinig wapening toe-gepast in die platen? Zijn de platentijdens montage of bouw misschienoverbelast geweest? Is er sprake vanwatervoerende scheuren, met alsgevolg overlast en corrosie van dewapening evenwijdig aan deoverspanning?Vraag bDe eigenaar heeft het plan opgevat omalle galerijplaten, inclusief de gescheurdeplaten, aan de onderzijde te voorzienvan een carbonatatieremmend, damp-open verfsysteem.ProtocolOver het protocol `Constructieve veiligheid van uitkragendegalerijplaten' (CUR-publicatie 248, tweede, herziene uitgave,oktober 2014) is het artikel `Balkons en galerijplaten: veiliggenoeg?' (Cement 2015/5) verschenen, van de hand vanMartin de Jonker van SGS Intron. Dit artikel is tijdelijk gratistoegankelijk voor Betoniek-lezers op www.betoniek.nl.Scheuren in galerijplatenTien jaar geleden is een groot apparte-mentencomplex gebouwd, waarbij180 prefab galerijplaten zijn opgelegd opconsoles. Aan de onderzijde van vijftienvan deze galerijplaten waren bij opleveringscheuren aanwezig, dwars op de over-spanningsrichting, loodrecht op de gevel.Vraag aDe constructeur van de aannemer heeftvoorafgaand aan de oplevering descheuren beoordeeld en geconstateerddat de scheurwijdte kleiner was dan debetonvoorschriften destijds toestonden.Zijn conclusie was: geen maatregelennoodzakelijk. De toenmalige bouw-directie is hiermee akkoord gegaan.VraagWat vindt u van het oordeel van deconstructeur destijds? Zou u, als uKennis vangetoetstExamen31VAKBLAD I 3 2015VraagWat zou een afweging kunnen zijnvoor deze keuze van de eigenaar?AntwoordDe examencommissie verwachtte hierbijeen open antwoord. Dit kan in beginselvan alles zijn, mits gemotiveerd. Bedenkbijvoorbeeld dat de dekkingen beperktzijn en de carbonatatie inmiddels dewapening begint te bereiken. Ook eenantwoord vanuit esthetische overwe-gingen is in beginsel niet fout, al is hetsysteem dan wellicht wat overdreven.Onderkend moet worden dat de coatingniets afdoet aan een eventueel construc-tief gebrek. Zijn de scheuren nog toege-nomen? Bij meer platen?Vraag c en dOm voor het management zijn plan teonderbouwen en budget te verwerven,galerijplatenExamenIn het examen Betononderhouds-kundige (BOK) wordt de kennis vandrie componenten getoetst:A. materiaaltechnologie en kwaliteits-zorg, B. duurzaamheidsaspecten ont-werp/uitvoering, beheer en bestek/aanbesteding, en C. betonreparatie;onderzoek, advies en uitvoering.Behalve een voldoende voor hetgehele examen, was altijd al tevenseen minimum aantal punten voordeel C vereist. In aanloop naar ditexamen had de examencommissie deeisen aangescherpt; nu moesten dekandidaten bovendien voor de onder-delen A en B voldoende punten halen.Aan het examen Betononderhouds-kundige deden dit jaar 22 kandidatenmee, van wie er tien slaagden. Vierkandidaten haalden overhet geheel wel een vol-doende, maar werdenafgewezen op ??n onder-deel, drie van hen zaktenop onderdeel C en ??nvan hen op onderdeel A.De verzwaring van deeisen had dus zichtbaareffect. De volledigeuitwerking van hetexamen staat opwww.betoniek.nl.vraagt de eigenaar u om advies. Hij wildat u onderzoek doet naar de galerij-platen om het belang van de door hemoverwogen coating te benadrukken.Vraag 1Hoe pakt u het onderzoek aan? Opwelke aspecten gaat u letten of watgaat u onderzoeken?Vraag 2Welke meetmethoden of meetappara-tuur zet u in? Leg uit wat u met demeetmethode wilt aantonen en welkeconclusie(s) u aan de uitkomst verbindt.AntwoordBij het antwoord op deze vragen moestde examenkandidaat laten zien dat hijzich niet voor het karretje laat spannenvan de opdrachtgever, maar objectiefen vooral breder blijft kijken. Hoe zithet met de scheurwijdte (opmetenscheurwijdte), zijn er meer platen metscheuren dan eerder genoemd (ont-wikkeling, groter probleem)? Zijn deplaten wel sterk genoeg (genoeggewapend)? Wat zeggen de scheuren?Pas daarna kan worden ingezoomd opnut en noodzaak van het coaten.Hoe staat het met de betondekkingen(dekkingsmetingen)? En met de carbo-natatiediepte? Door beide te koppelen,kan een uitspraak worden gedaan overhet nut en de noodzaak. Van belang isdat wordt uitgelegd hoe je meet, waaren welke verbanden daarmee wordengelegd. Een betononderhoudskundigemoet een helder en eenduidig ant-woord geven op gestelde vragen. Dusniet enkel "meten betondekkingen",maar "meten betondekkingen aanonderzijde van de galerijplaten en hetuitvoeren van carbonatatiediepte-metingen in de directe nabijheid". Opgrond van gemeten dekkingen encarbonatatiediepten kan dan een voor-spelling worden gedaan van de kans opschade nu en in de toekomst. Daaruit isnut en noodzaak van het coaten af teleiden. Natuurlijk mogen aspecten dievan belang zijn voor het aanbrengenvan een coating niet worden vergeten,zoals hechtsterkte en dergelijke.