Een maandelijkse uitgave van deNederlandse Cementindustriecorrespondentie-adrespostbus 3011, 5203 DA 's-Hertogenboschtelefoon 073-150150 (abonnementen 150231)ISSN 0166-137xjuni 1981Opleiding Betonlaborant BVHet is in Nederland niet slecht gesteld met deopleidingen op betontechnologisch gebied. Hetmeestbekend bij onze lezers isnatuurlijk decursus Betontechnologie CB 1, al was het alleenmaar door de jaarlijkse bespreking van hetexamen.Geruime tijd, om precies te zijn van 1966tot 1976,werd naast CB 1 de cursus Betonpraktijk CB 2gegeven. Deze cursus richtte zich speciaal opmensen die in de dagelijkse praktijk met beton-specie moeten omgaan: beton laboranten,molenbazen en meng meesters, opzichters enuitvoerders.In de praktijk bleek deze cursus CB 2 toch nietgeheel te voldoen. Het te behandelen terrein waste uitgebreid en de opleiding kreeg daardoornoodgedwongen wat te weinig diepgang. Nazorgvuldig overleg werd daarom besloten decursus geheel opnieuw in te richten. Dit resul-teerde in een basiscursus Betontechnologie CB 2alsmede een vervolgcursus Betonlaborant, ter-wijl nog wordt gestudeerd op een eventuelevervolgcursus Uitvoering.Met de twee nieuwe cursussen is inmiddels watervaring opgedaan. Over CB 2-basis werd inBETON/EK 4/6 het een en ander medegedeeld.Hoewel het niet helemaal uit de naam blijkt, isdeze cursus niet alleen geschikt voor wie verderwil studeren, maar vormt een afgerond geheelvoor diegenen die watalgemene kennis over debetonpraktijk willen verwerven, zonder nu directspecialist te worden. De vervolgcursus Beton-laborant is daarentegen wel een gespecialiseerdeopleiding.Voor wie bestemd?Je zou kunnen zeggen: voor iedereen die weleens een zetmaat bepaalt. Maar om het watnauwkeuriger te omschrijven: iedereen die zelf-standig het dagelijkse laboratoriumwerk moetkunnen verrichten dat hoortbij de produktie ende controle op de produktie van betonspecie envan beton. Dit soort werk komt voor in allerleilaboratoria: betonmortelbedrijven, beton-fabrieken, aannemersbedrijven, overheidsinstel-lingen, proefstations en adviesbureaus. Werk metdit karakter is ook in de VB 1974 voorgeschrevenvoor onderzoek in betonklasse I.ln artikel A 604.1staat dat dit onderzoek moet worden uitgevoerddoor deskundigpersonee/. Welnu, devoltooldeopleiding Betonlaborant BV garandeert dezedeskundigheid en de Betonvereniging onder-schrijft dit nog eens door toevoeging van delettersBV.Welk onderzoek?Om weer bij de YB-eisen te blijven: artikel A604-1noemt consistentie en luchtgehalte van specie,volumieke massa, kubusdruksterkte en splijt-treksterkte van beton.Maar er is natuurlijk veel meer te doen.Onderzoek van toeslagmateriaal op zeefanalyse,watergehalte en eventuele verontreinigingen.Beoordeling van het gebruikte cement en aan-maakwater. Beoordeling van hulpstoffen op hunconstante samenstelling en controle van hunwerking. Controle- en verhardingsproeven;onderzoek van de druksterkte aan de constructie.1-2Bepaling van het luchtgehalte en de zetmaat vanbetonspecie3Beproeven van kubussen en verwerken van demeetresultaten24-5Bepaling van de verontreinigingen in betonzand;uitvoering van de schudproefElk onderzoek staat of valt met de betrouw-baarheid van de monstername. Goed monster-nemen is bijvoorbeeld al een hele kunst.Voor het uitvoeren van de metingen is goedeapparatuur nodig. De betonlaborant zal moetenzorgen voor een voortdurend goede conditie vandeze apparatuur.Alle moeite is tenslotte tevergeefs wanneer deverkregen resultaten niet juist worden verwerkten gerapporteerd.Hoe werkt de cursus?Hoe leer je nu iemand zo'n vak? Om tebeginnenmoet de cursist weten wat beton is, hoe het wordtsamengesteld en verwerkt, welke eigenschappenbetonspecie en beton hebben en tenslotte welkeofficiële eisen aan deze materialen wordengesteld. Een belangrijk deel van deze kennisverschaft de basiscursus Betontechnologie.Vandaar de eis dat de toekomstige cursist eerstdie basiscursus gevolgd moet hebben.Voortbouwend op deze basis maakt de cursistdan allereerst in een avondcursus van 10avonden kennis met de algemene eisen die aanhet doen van proeven zijn verbonden en met degedetailleerde uitvoeringsvoorschriften van debelangrijkste laboratoriumproeven. Dit deel vande opleiding wordt afgesloten met een schrifte-Iijke toets, waarbij het accent ligt op het uitvoerenvan allerlei berekeningen, het toetsen vankeuringsresultatenaan de normeisen en hetoverzichtelijk presenteren van deze resultaten.Wanneer deze toets met goed gevolg is afgelegd,volgt een praktijkperiode van minimaal 9 maan-den. In deze periode moet de cursist op het eigenbedrijf per kwartaal een aantal proeven uitvoerenen de resultaten rapporteren. Hij wordt daarbijbegeleid door een mentor die hem, indien nodig,op weg helpt en uiteindelijk het werk beoordeelt.Als blijkt dat de opdrachten op voldoende wijzezijn uitgevoerd en de cursist de proeven beheerst,wordt hem het diploma BetonlaborantBV uit-gereikt.Tot op heden hebben cursisten de opleidinggevolgd; 59 daarvan zagen hun inspanningenbeloond met het diploma.Wie organiseert de cursus?De cursus Betonlaborant BV is een cursus van deBetonvereniging en wordt georganiseerd door deStichting Bijzondere Cursussen. Bij deze stich-ting is ook de organisatie van de overige cur-sussen van de Betonvereniging ondergebracht,zoals Uitvoering van bekistingen, Ontwerp vanbekistingen, Voorspantechniek, Betontechnolo-gie, Computergebruik voor constructeurs,Betonconstructeur BV e.a.Bij voldoende belangstelling zal de cursus Beton-laborant BV in oktober 1981 van startgaan op 7plaatsen, verspreid over het land. Informatie overde cursus is verkrijgbaar bij de Betonverenigingte Zoetermeer, tel. 079-219313. Aanmelding bijde Stichting Bijzondere Cursussen te Zwijn-drecht, tel. 078-194000.Als cursusboek zal gebruik worden gemaakt vaneen nieuwe uitgave in de boekenserie 'Cement enBeton', getiteld 'Practicum Betontechnologie CB20'. Deze uitgave zal in augustus verschijnen en isook los van de cursus verkrijgbaar bij de afdelingPublikaties van de Verkoopassociatie Neder-lands Cement te 's-Hertogenbosch.34