Een maandelijkse uitgave van deVereniging Nederlandse Cementindustriepostbus 3011, 5203 CA 's-Hertogenboschnovember!december 1988Cement voor dekvloerenEen dekvloer is een afwerklaag op een betonvloer.Met een dekvloer wordt de ruw afgewerkte beton-vloer voorzien van een vlakke en slijtvaste top-laag.Uit het scala van materialen dat voor dekvloerenter beschikking staat, is de traditionele zand-cementmortel nog steeds een goede keus. Sterkepunten zijn de betrekkelijk lage kostprijs en degoede duurzaamheid.Voor die traditionele zand-cementmortel is het vanbelang te weten of portlandvliegascement, zoalsdat in Nederland door ENGI wordt geproduceerd,zonder bezwaar kan worden toegepast ter vervan-ging van portlandcement. Portlandvliegascementis in ons land geïntroduceerd in 1982 en wordtinmiddels op ruime schaal toegepast. Het port-landvliegascement dat ENCI produceert komt ineigenschappen overeen met portlandcementklasse A. Het is de bedoeling dat op den duurportlandcement klasse A in z'n geheel wordtvervangen door portlandvliegascement.Om zekerheid te krijgen dat ook voor toepassingin zand-cementmortels voor dekvloeren portland-vliegascement een gelijkwaardig alternatief is voorportlandcement, heeft de CUR onlangs een verqe-lijkend onderzoek laten uitvoeren.Alvorens in te gaan op de resultaten van hetonderzoek naar de toepasbaarheid van portland-vliegascement, wordt eerst kort ingegaan opkwaliteitbepalende aspecten van dekvloeren.CekvloerenEen cementgebonden dekvloer is een technischweinig gecompliceerd bouwdeel.lnz'n eenvou-digste vorm bestaat de dekvloer uit een circa30 mm dikke laag zand-cementmortel,hechtendaangebracht op de betonvloer. Daarnaast kennenwe de zogenaamde 'zwevende' dekvloer. In datgeval is de zand-cementmortel niet rechtstreeksop de dragende vloer aangebracht, maar op eenakoestisch of thermisch isolerende onderlaag.Ondanks het feit dat een dekvloer technischweinig gecompliceerd is, wordt in de praktijk tochregelmatig schade aan dekvloeren geconstateerd.Het vervaardigen van een goede dekvloer wordtkennelijk nogal eens onderschat. Voortijdigeuitdroging blijkt in de praktijk wel de voornaamsteoorzaak van tegenvallende kwaliteit van dek-vloeren. Het betontechnologische ontwerp en deuitvoering van cementgebonden dekvloeren isvoldoende onderzocht om te weten welke factorenvan invloed zijn op de kwaliteit. Voor wie zichdaarin wil verdiepen, biedt SBR-rapport 59'Cementgebonden dekvloeren' een schat aangegevens. In BETONlEK 4/21 (januari 1979)isdaarover gepubliceerd.Kwaliteit van dekvloerenVoor de gebruikswaarde van de vloer zijn devolgende eigenschappen van belang:- druksterkte;- oppervlaktekwaliteit;- hechting aan de ondervloer.Deze eigenschappen worden beïnvloed door demortelsamenstelling en de wijze van uitvoering.In de norm NEN 2741 'Met cement gebondendekvloeren. Kwaliteit en uitvoering' zijn regelsgegeven voor zowel ontwerp en uitvoering als dekwaliteitsbeoordeling. In deze norm is een classi-ficatie gegeven van dekvloeren, op basis vandruksterkte. In een bijlage zijn richtlijnen gegeventoepassing is dan ook gesplitst in eenlabora-toriumgedeelte en een praktijkgedeelte.PraktijkonderzoekIn het praktijkonderzoek zijn door een ervarenvloerenlegger proefvloeren gelegd, eveneens meteen cementrijke en een cementarme specie (1 : 3resp. 1 : 7). De gewenste hoeveelheid water werdvastgesteld door de vloerenlegger. De verdicht-baarheid is opgevat als een maat voor de verwerk-baarheid. (De voor betonspecie gebruikelijkeLaboratoriumonderzoekIn het laboratoriumonderzoek zijn vergelijkbaremortels vervaardigd met verschillende cementen.Er zijn twee samenstellingen onderzocht, namelijkeen cement/zand-verhouding 1 : 3 en 1 : 7, metverschillende water-cementfactoren. De proef-stukken zijn bij 5 oe en 20 oe geconditioneerd.Van deze mortels zijn de volgende basiseigen-schappen onderzocht:druksterkte, buigtreksterkte, splijttreksterkte,krimp en vochtverlies.De resultaten van het laboratoriumonderzoek zijnweergegeven in figuur 2 en 3. De mortels met port-landvliegascement blijken sterker dan die metportlandcement klasse A. Dit is te danken aan debetere verdichting die werd bereikt.Voorts bleek voor de cementrijke mengsels dat demortels met portlandvliegascement aanzienlijkminder vochtverlies en krimp vertoonden dan demortels met portlandcement. Voor de cementarmemengsels was dit verschil niet zo duidelijk(fig. 3).V- 11- »