DIVERSE MA ATREGELEN VERBETEREN HECHTING BETONNEN DEK VLOER A AN ONDERVLOER In diverse toepassingen worden monoliet afgewerkte betonnen dekvloeren op een constructieve betonnen ondervloer gestort. In verreweg de meeste gevallen worden die dekvloeren hechtend aangebracht op de ondervloer. Om de kwaliteit van de totale vloer te kunnen garanderen, is een goede hechting cruciaal. E r zijn diverse redenen om op een con- structievloer een betonnen dekvloer te storten (niet te verwarren met een cementdekvloer als afwerklaag). Ze worden bijvoorbeeld toegepast als druklaag op kanaalplaatvloeren (foto 1), op betonnen in-situvloeren wanneer een vlak en slijtvast opper vlak nodig is (tweelaagse vloeren), of bij het renoveren van bestaande vloeren (foto 2). In dat laatste geval is de dekvloer volledig ongewapend. Hechting betonnen DEK VLOEREN 4 VAKBL AD 1 2022 Auteur Niki Loonen, ABT ? Nick Ver voort, Van Berlo Groep BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 4BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 4 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 MONOLIET Monolietvloeren of monoliet afgewerkte vloeren zijn betonnen vloeren waarvan het oppervlak, direct aansluitend aan het storten, in één arbeidsgang glad wordt afgewerkt door mechanisch afspanen (vlinderen). Een aparte vloerafwerking is daarbij dus niet nodig. De term monoliet wordt ook gebruikt voor hechtende betonnen dekvloeren die op een vergelijkbare manier, dus monoliet, worden afge- werkt. In dit artikel gaat het om deze laatste toepassing. SCHUIFSPANNING IN HET A ANSLUIT VL AK Een betonnen dekvloer kan bedoeld en onbe- doeld een interactie aangaan met de onderlig- gende constructievloer. Enerzijds kunnen er krimpverschillen tussen de constructievloer en de dekvloer ontstaan. Anderzijds kan er door belasting op de vloer of ver vorming van de constructievloer krachtswerking in de dek- vloer optreden. In beide gevallen treden er schuifspanningen op in het aansluitvlak tussen de constructievloer en de dekvloer. De hech-ting tussen beide vloerdelen moet er voor zorgen dat deze spanningen kunnen worden opgenomen. Gebeurt dat niet, dan treedt onthechting op. Schuifspanningen door krimp Wanneer de dekvloer door afkoeling en/of (zelf)uitdroging krimpt ten opzichte van de constructievloer ontstaat er trekspanning in de dekvloer en drukspanning in de constructie- vloer. Uitgaande van een 200 mm dikke con- 1 Monoliet afgewerkte druklaag op een kanaalplaatvloer 2 Dunne vloeroverlaging met kiftbeton (beton met fi jn toeslagmateriaal) als vloerrenovatie 5 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 5BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 5 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 structievloer en een 50 mm dikke betonnen dekvloer bedraagt de drukspanning 25% van de trekspanning (door de verhouding in dikte). Omdat de dekvloer niet kan verschuiven (er is sprake van verhinderde ver vorming), ontstaat op het hechtvlak een schuifspanning. Uitgaande van een treksterkte van beton van 3 N/mm 2 kan de dekvloer 50 × 3 = 150 N/mm 1 trekkracht opnemen. In principe volstaat het als die kracht aan beide uiteinden wordt opgenomen, maar als de dekvloer scheurt treedt ook aan beide zijden van de scheur een hoge schuifspanning op (fig. 3). De exacte afstand waarover deze schuif - spanning moet worden opgenomen, is complex vast te stellen. Indien er van wordt uitgegaan dat dit gebeurt over een breedte gelijk aan driemaal de dikte van de dekvloer, bedraagt de schuif - spanning circa 1,0 N/mm 2. Schuifspanningen door buiging Wanneer de gecombineerde constructievloer met dekvloer op buiging wordt belast, treedt er een drukspanning op in de dekvloer en een trekspanning onder in de constructievloer (fig. 4). Hierbij ontstaan ook schuifspanningen tus - sen de dekvloer en de constructievloer. Zeker als de dekvloer een constructieve functie heeft, zal de constructeur moeten toetsen of deze schuifspanning kan worden opgenomen, of dat er wapening in de vloer moet worden geboord om de afschuifsterkte te verhogen. Maatgevend In de meeste gevallen zal het krimpen van de dekvloer maatgevend zijn voor de schuifspan- ningen die kunnen optreden. Als de dekvloer goed hechtend is aangebracht, kan een krimp- scheur niet verder doorlopen dan tot de con- structievloer. Dat komt omdat door krimp er trekspanningen in de dekvloer ontstaan en druk in de onderliggende vloer. Wanneer de dekvloer door krimp scheurt, valt de trekspan- ning weg en is de aandrijvende kracht om een scheur in de onderliggende vloer te laten ont -staan niet meer aanwezig. Een scheur in een goed gehechte dekvloer kan daardoor nauwe - lijks in wijdte toenemen; zelfs zonder wape - ning ontstaat dan hooguit een fijnmazige cra- quelé. Wapening is pas effectief als de onderliggende vloer naden of werkende scheuren heeft die kunnen reflecteren in de bovenliggende betonnen dekvloer; denk aan kelknaden van kanaalplaatvloeren. VERBETEREN HECHTING Hoe beter de hechting van de dekvloer aan het opper vlak van de constructievloer, hoe hoger de opneembare schuifspanning. Bij een glad opper vlak is de opneembare schuifspanning min of meer gelijk aan de hechtsterkte; de verti- cale sterkte tussen twee lagen. Voor de hecht - sterkte is de huidtreksterkte van belang. Dit is de sterkte van een opper vlak zelf, bijvoorbeeld het opper vlak van de constructievloer. Deze huidtreksterkte van de constructievloer kan worden gemeten met hechtsterktemetingen volgens de ingetrokken, maar nog wel relevante CUR-Aanbeveling 20. De hechtsterkte en de huidtreksterkte kunnen worden verhoogd door het beton met een dekvloer constructie vloer verloop schuifspanning krimp scheur belasting moment darskracht schuifspanning dekvloer constructievloer 3 Schuifspanningsverloop in het hechtvlak van een betonnen dekvloer als gevolg van krimp 4 Spanningsverdeling in een vloer 6 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 6BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 6 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 opper vlaktebewerking op te ruwen. Dit kan door frezen of stralen (foto 5 en 6). Met deze bewerkingen wordt de cementhuid met weinig hechting verwijderd en wordt textuurdiepte verkregen. Door beton intensief te stralen tot een textuurdiepte van 2 à 3 mm wordt de maxi- male huidtreksterkte gerealiseerd. Frezen geeft weliswaar een grotere textuurdiepte, maar een lagere huidtreksterkte doordat er microscheur- vorming onder het opper vlak ontstaat. Door de opper vlaktebewerking wordt de opneembare schuifspanning een factor 2 of meer hoger dan de hechtsterkte. Om die reden is een veelgebruikte waarde voor de te behalen hechtsterkte 1,4 à 1,5 N/mm 2, zodat de afschuifsterkte al snel een ? voor verreweg de meeste gevallen ? veilige waarde heeft van 3,0 N/mm 2. Onthechting door krimp treedt dan in de praktijk niet op. Praktijker varing leert dat bij een goede hechting de hechtsterkte van een dekvloer een factor 1,5 tot 2,5 lager ligt dan de huidtreksterkte (indien de huidtreksterkte zonder inboren wordt gemeten). Om een hechtsterkte van 1,4 N/mm 2 te kunnen behalen, zal de huidtreksterkte dus minimaal 2,0 N/mm 2 moeten bedragen (gemiddelde van drie metingen; individuele waarde minimaal 1,4 N/mm 2). Nadat het beton met een opper vlaktebewer- king wordt opgeruwd, is het aan te raden het opper vlak ook voor te behandelen met bijvoor- beeld water, cementwater of een hechtbrug met acr ylaat. 5 Gestraald opper vlak (links) en onbewerkt opper vlak (rechts) 6 Gefreesd opper vlak 7 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 7BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 7 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 HECHTPROEVEN Om inzicht te krijgen in het eff ect van verschil- lende opper vlaktebewerkingen en voorbehan- delingen is voor een overlagingsproject een uitgebreide hechtproef uitgevoerd (foto 7 en 8). Bij deze proef zijn geprefabriceerde beton- platen als onder vloer gebruikt waarop een dunne ongewapende overlagingslaag van beton is aangebracht. Er is gevarieerd met de volgende oppervlakte- bewerkingen: ? Onbewerkt ? Machinaal gefreesd ? Gestraald ? Licht ? Middel ? Grof De volgende voorbehandelingen zijn getest: ? Droog opper vlak ? Voorbevochtigd opper vlak ? Met cementwater aangebrand opper vlak ? Met acr ylaat hechtbrug aangebrand opper vlak Tabel 1 en de grafi ek in fi guur 9 tonen de resul- taten van huidtreksterktemetingen afhankelijk van de oppervlaktebewerking. In eerste instantie werden lage meetwaarden gevonden op het onbewerkte opper vlak. Hierop is beslo- ten extra metingen uit te voeren om meer inzicht te krijgen in de spreiding. Tabel 2 en de grafi ek in fi guur 10 tonen de resultaten van huidtreksterktemetingen afhankelijk van de voorbehandeling. De hecht- proef is niet onder laboratoriumcondities uit- gevoerd. De omgevingstemperatuur bedroeg tijdens het storten en verharden ongeveer 5-10 °C. Uit de resultaten is af te leiden dat voorbewer- ken erg eff ectief is om de huidtreksterkte te verbeteren. Het type voorbewerking is minder relevant. Nadat de dekvloer is aangebracht is na 14 dagen en na 28 dagen de hechtsterkte van de dekvloer gemeten. Hierbij zijn kernboringen Hoe beter de hechting van de dekvloer aan het oppervlak van de constructievloer, hoe hoger de opneembare schuifspanning 7 Meetinstrument hechtproef 8 Proefopstelling hechtproef Om inzicht te krijgen in het e? ect van verschillende oppervlaktebewerkingen en voorbehandelingen is een uitgebreide hechtproef uitgevoerd 8 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 8BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 8 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 door de dekvloer tot in de betonplaat uitge- voerd, waarop de metingen zijn uitgevoerd. Er zijn grote verschillen gemeten tussen de hechtsterkte na 14 dagen en 28 dagen. Deze verschillende kunnen deels worden verklaard door de relatief lage omgevingstemperatuur van ongeveer 5-10 °C. Het lijkt er echter op dat de hechting zich minder snel ontwikkelt dan bijvoorbeeld de treksterkte van het beton, iets wat bij de slijtvastheid van monolietvloeren bijvoorbeeld ook wel wordt geregistreerd. Resultaten Uit de testresultaten blijkt dat bij een acr ylaat hechtbrug de hechting sneller ontwikkelt, maar op de lange termijn kan de hechtsterkte achterblijven ten opzichte van bijvoorbeeld een voorbevochtigd opper vlak. Wanneer er geen voorbehandeling wordt toe - gepast, zoals bijvoorbeeld voorbevochtigen, lijkt het grof stralen van het bestaande beton- opper vlak te resulteren in de beste hechting; dit is eventueel te verklaren uit het grotere specifiek opper vlak dat wordt gerealiseerd. De lagere waarde van het frezen kan zijn veroor - zaakt door microscheur vorming in het gefreesde opper vlak. Het voorbehandelen met water blijkt het meest effectief te zijn. Het voorbehandelen met een acr ylaat hechtbrug lijkt uitvoeringsgevoeliger vanwege de spreiding in meetresultaten. Bij grote overlagingen heeft machinaal frezen van de ondergrond vanwege de praktische uit - voerbaarheid de voorkeur. Op basis van de gepresenteerde meetresultaten kan worden geconcludeerd dat dit frezen een kwalitatief goede optie is. Voor het overlagingsproject waar voor de test is uitgevoerd, is dan ook geko- zen voor het frezen van het bestaande opper - vlak met voorbevochtigen voor het storten. Hoewel de resultaten laten zien dat bij fijn/ middel/grof stralen zonder voorbehandeling ook een goede hechting wordt verkregen, kan dat bij een onder vloer die minder hechtsterkte of minder dicht beton heeft, anders zijn. Mede omdat het voorbehandelen met grof frezen plus water ook goede resultaten geeft, wordt deze wél aanbevolen. ONGEWAPENDE VLOERRENOVATIE: DE PR AK TIJK Zoals gezegd kan een reden voor het aanbren - gen van een betonnen dekvloer zijn het renove - ren of aanpakken van een bestaande monoliet - Tabel 1. R esultaten huidtreksterktemetingen afhankelijk van oppervlaktebewerking BEWERKING MEETWA ARDEN [N/mm 2] GEMIDDELD [N/mm 2] Geen 0,24 - 0,24 - 0,75 - 1,26 - 0,7 - 2,36 0,93 Fijn stralen 4,41 - 4,37 4,39 Middel stralen 3,86 - 4,02 3,94 Grof stralen 4,68 - 4,22 4,45 Grof frezen 4,25 - 4,03 - 4,05 - 3,23 3,89 Tabel 2. R esultaten hechtsterktemetingen afhankelijk van oppervlaktebewerkingen en voorbehandelingen BEWERKING VOORBEHANDELING HECHTSTERK TE NA 14 DAGEN [N/MM 2]BREUK VL AK HECHTSTERK TE NA 28 DAGEN [N/MM 2]BREUK VL AK Fijn stralen Droog 0,39 0,88 1,02 Gem. 0,76Grensvlak Grensvlak Ondergrond 1,86 1,35 1,96 Gem. 1,72 Toplaag Toplaag Grensvlak Middel stralen Droog 0,45 0,43 0,45 Gem. 0,44Grensvlak Grensvlak Grensvlak 1,80 1,91 1,54 Gem. 1,75 Ondervloer Toplaag Grensvlak Grof stralen Droog 0,66 0,43 0,51 0,39 Gem. 0,50Grensvlak Grensvlak Grensvlak Grensvlak 1,94 2,02 2,24 2,52 Gem. 2,18 Ondervloer Grensvlak Grensvlak Grensvlak Grof frezen Droog 0,28 0,28 0,82 0,42 Gem. 0,45Grensvlak Grensvlak Grensvlak Grensvlak 1,25 1,71 1,61 Gem. 1,52 Grensvlak Grensvlak Grensvlak Water 0,42 0,30 0,49 Gem. 0,40Grensvlak Grensvlak Grensvlak 1,70 1,95 2,28 Gem. 1,98 Grensvlak Grensvlak Grensvlak Cementwater 0,37 0,23 0,40 Gem. 0,33Grensvlak Grensvlak Grensvlak 1,54 1,53 1,05 Gem. 1,37 Grensvlak Grensvlak Grensvlak Acrylaat 0,39 0,56 0,98 0,97 Gem. 0,73Grensvlak Grensvlak Grensvlak Grensvlak 0,6 0,87 1,85 1,73 Gem. 1,26 Grensvlak Grensvlak Grensvlak Grensvlak 5,0 4,5 ,4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0 geen jn stralen middel stralen grof stralen grof frezen Huidtreksterkte [N/mm 2] 9 Gemiddelde meetwaarden huidtreksterkte bij verschillende opper vlaktebewerkingen 9 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 9BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 9 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 vloer. Bijvoorbeeld in geval van slijtage of bij toegenomen vlakheidseisen. Een hechtende ongewapende dekvloer kan dan uitkomst bie- den. In het volgende deel van dit artikel wordt de w erkwijze van zo'n overlaging nader toegelicht. Werkwijze Het proces begint, zeker wanneer een dikkere laag beton verwijderd moet worden, om prak - tische redenen, met het machinaal affrezen van het bovenste vloergedeelte, meestal circa 20 mm diep, zodat een gezond beton wordt aangetroffen en het nieuwe vloerpeil niet te veel wordt verhoogd. Het opper vlak moet ruw zijn, het is daarom aan te bevelen voor deze werkzaamheden een wegenfrees te gebrui- ken, zoals die ook voor asfalt wordt gebruikt. Mocht de huidtreksterkte laag uitvallen, kan het opper vlak schoon worden gefreesd. De randen en hoeken moeten met de hand worden opgeruwd. Ver volgens wordt de vloer grondig gereinigd, alle losse onderdelen en stof moeten worden verwijderd. Afhankelijk van de situatie ? als het nodig is dat de op te nemen schuifspanning aan de randen wordt verhoogd ? worden langs de vloerran- den en in het vloer veld stekken ingeboord met ombuigingen in de te realiseren overlaging. De stekken worden in het oude beton gelijmd met een geschikte lijm. Nadat de stekken zijn inge - lijmd, moet het boorstof worden verwijderd. Voordat het beton wordt gestort, is het ver - standig om het onderliggende opper vlak voor te behandelen. Een kwalitatief goede en prak - tische optie is het matvochtig (nat zonder plas - vorming) maken van het bestaande opper vlak. Hiermee wordt voorkomen dat het bestaande beton een zuigende werking uitoefent op de aan te brengen betonspecie. Ver volgens wordt het beton gestort, licht verdicht (met een screed en/of (tril)rij) en monoliet afgewerkt. Na gereedkomen van de vloer moet het opper - vlak worden nabehandeld met folie of curing compound. Betonmengsel Voor het te gebruiken betonmengsel van de overlaging geldt dat de (ontwerp)druksterkte moet worden afgestemd op het gebruik van de vloeroverlaging. In de praktijk wordt normaal gesproken een druksterkte gehanteerd beho- rende bij een C30/37. Om de krimp van het betonmengsel zo veel mogelijk te minimalise - ren, is het belangrijk het cement- en waterge -halte te beperken. Toch is het ook bij lage mili- euklassen (zoals XC1 of XC2) aan te bevelen de water-cementfactor te maximaliseren tot 0,57, waarbij de balans tussen water- en bindmiddel- dosering altijd een compromis is tussen sterkte, autogene krimp en uitdrogingskrimp. Wel kun- nen vulstoffen zoals kalksteenmeel een aan- zienlijk deel van het cement ver vangen. Verdere krimpreductie kan bijvoorbeeld wor - den gerealiseerd door het doseren van SR A (Shrinkage Reducing Agent). Wanneer de vloeroverlaging monoliet wordt afgewerkt, is het extra belangrijk het cementtype af te stem- men op de temperatuur van de ondergrond en de specietemperatuur. Vanwege de geringe dikte van de vloeroverlaging zal het verhar - dingsproces namelijk niet worden aangejaagd door hydratatiewarmte. De maximale korreldiameter moet worden afgestemd op de dikte van de vloeroverlaging. In de praktijk leidt dit vaak tot een D max van 8 mm. De consistentie is afhankelijk van de uitvoe - ringswijze. Die wordt gekozen op basis van de vereiste vlakheid. Super vlakke vloeroverla- gingen (volgens DIN 15185) worden ver vaar - digd met behulp van een superscreed. De benodigde consistentie van de betonspecie is dan F4 (schudmaat ? 500 mm). Vloeroverla- gingen met reguliere vlakheden (NEN 2747, klasse 5) worden handmatig op hoogte afge - werkt. Hier voor is zeer vloeibare betonspecie benodigd, namelijk SF1 (vloeimaat ? 600 mm). Nabehandeling Voor een relatief dunne monoliet afgewerkte betonnen dekvloer geldt nog meer dan voor andere betonnen onderdelen dat een goede nabehandeling cruciaal is voor de te verkrijgen kwaliteit. In de dekvloer is door de geringe dikte weinig water aanwezig en een slechte nabehandeling leidt dan al snel tot een zwakke toplaag of scheur vorming in de jonge fase. PR AK TIJKERVARINGEN Met een combinatie van een goede voorberei- ding, zorgvuldige uitvoering, monitoring en bijsturen waar nodig, kan een goede hecht - sterkte tussen een constructievloer en een dekvloer worden gerealiseerd. In het begin van deze eeuw zijn diverse postsorteercentra gerealiseerd met kanaalplaten met monoliet afgewerkte druklagen. Huidtrek- en hecht - treksterktemetingen lieten zien dat een goede hechting mogelijk was en ook werd gereali- seerd. Voorbeelden van betonnen dekvloeren met een minder goede hechting zijn er ook. Bij cementdekvloeren komt dit vaker voor. De vloer klinkt dan hol en kan ongecontroleerd scheuren. Wanneer de dekvloer als construc - tieve druklaag is voorzien, kan er dan zelfs sprake zijn van een constructief probleem. DUURZA AMHEID Een betonvloer met een goed uitgevoerde betonnen druklaag functioneert scheurarm en heeft een lange levensduur. Een overlaging van een bestaande betonvloer verlengt de levensduur van die vloer. Doordat de construc - tievloer en de dekvloer beide van beton zijn, is het granulaat bij sloop hoogwaardig herbruik - baar. Bij toepassing van cementgebonden dek - vloeren of coatings bijvoorbeeld is hoogwaar - dig hergebruik bij einde levensduur veel gecompliceerder. SAMENVAT TING Betonnen dekvloeren zijn in de praktijk goed te hechten op een constructievloer. Een con- structeur moet altijd vooraf bepalen of met hechting kan worden volstaan om optredende spanningen op te nemen, of dat wapening in het hechtvlak moet worden aangebracht. Bij een ruw afgewerkte kanaalplaat of door de constructievloer te stralen of te frezen, ont - staat een textuurdiepte die er voor zorgt dat een hoge hechtsterkte leidt tot een nog hogere afschuifsterkte van de dekvloer. Voor een goede hechting is het van belang dat de huid- treksterkte in de praktijk wordt gemeten en een minimale er varingswaarde heeft van 2,0 N/mm 2. Met licht voorbevochtigen met water van de schone opgeruwde constructievloer kan ver vol - gens een goede hechting worden gerealiseerd. De hechtsterkte kan worden verhoogd door het beton met een oppervlaktebewerking op te ruwen middels frezen of stralen 10 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 10BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 10 26-04-22 10:1426-04-22 10:14 Om de hechting sneller te laten ontwikkelen, kan een acr ylaat hechtbrug worden toegepast. Op de lange termijn lijkt de acr ylaat hechtbrug qua hechtsterkte achter te blijven ten opzichte van het licht voorbevochtigen met water. Uit oogpunt van kwaliteitsborging is het sowieso noodzakelijk dat de dekvloer in een geconditio- neerde ruimte met krimparm beton wordt g estort en dat er goed wordt nabehandeld; dus met een beheerste hoeveelheid water en cement en/of de toevoeging van SR A. Doordat de hechting trager lijkt te ontwikkelen dan de sterkteontwikkeling van beton, is het te advise - ren een vloer met deklaag niet te snel zwaar te be lasten om onthechting te voorkomen. Met behulp van ongewapende overlagingen kunnen bestaande vloeren een tweede leven krijgen met verbeterde slijtvastheids- en vlak - heidseigenschappen en is het beton bij einde levensduur van de dekvloer hoogwaardig her - bruikbaar. jn stralenmiddel stralen grof stralen grof frezengrof frezen + water grof frezen + cementwater grof frezen + acrylaat 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,50 Hechtsterkte [N/mm 2] 14 dagen 28 dagen 10 G emiddelde meetwaarden hechtsterkte bij verschillende opper vlaktebewerkingen en voorbehandelingen V eiligheid speelt bij deze vorm van betonbouw een voorname rol. Daarbij is vooral het moment dat de tunnel - be kisting uit de beuk wordt getrokken of gereden kritisch. Hierbij wordt meestal g ebruikgemaakt van een lier, een speciale kraan en een compensatiecilinder. Om de veiligheid van het systeem verder te vergro- ten, ontwikkelde Hendriks stalen bekisting- techniek, een bedrijf dat is gespecialiseerd in ont werp en productie van stalen tunnel- en wandbekistingen, een dubbelwerkende hydraulische compensatiecilinder die te bedienen is met een afstands bedienin g. Hier- mee kan de last op ieder moment en op een v eilige afstand worden gecorrigeerd. Veilig werken dankzij nieuwe compensatiecilinder met afstandsbediening Gesponsord bericht Meer over de compensatiecilinder met afstandsbediening staat op www.betoniek.nl/hydraulischecompensatiecilinder Het is zo'n 60 jaar geleden dat tunnelgietbouw in Nederland zijn intrede deed en nog steeds kan de bouwmethode op grote populariteit rekenen. Deze populariteit is te danken aan de grote repeteerbaarheid en de strakke, voorspelbare planning. Voor hoogbouw biedt het gebruik van tunnelbekisting bovendien het voordeel dat ? meer dan bijvoorbeeld met prefab mogelijk is ? een monoliet geheel ontstaat. Tunnelbekisting hangt in de kraan met een hydraulische compensatiecilinder 11 VAKBL AD 1 2022 BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 11BV 1-2022 2-hechting dekvloeren.indd 11 26-04-22 10:1426-04-22 10:14