GER ARD WESTENBROEK OVER BEL ANG VAN BR ANCHEVERENIGING STEIGER- EN BETONBEKISTINGSBEDRIJVEN Kerntaak van VSB, Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingbedrijven, is het waarborgen van veiligheid. Daar is inmiddels een omvangrijke structuur voor op poten gezet, met richtlijnen, een waarborgregeling, een stichting en enkele erkende opleiders. "Veilig werken op hoogte, dat is waar onze leden dag in dag uit mee bezig zijn," aldus branchemanager Gerard Westenbroek. Veiligheid het bestaansrecht van VSB V SB behartigt de belangen van zowel steiger-, hoogwerk- als betonbekis - tingbedrijven in Nederland. Zoals een branchevereniging betaamt, houdt VSB zich bezig met een veelheid aan uiteenlopende onderwerpen. Dat onder het motto: wat geza- menlijk kan, ook gezamenlijk doen. Daarbij is veiligheid in de breedste zin van het woord het belangrijkste aandachtpunt. HOE WORDT VEILIGHEID IN JULLIE BR ANCHE GEWA ARBORGD? "Het is wettelijk bepaald dat je je als bedrijf moet inspannen om ongelukken op de bouw - plaats te vermijden. Gaat er toch iets mis, dan moet je aantonen dat je er alles aan hebt gedaan om dat te voorkomen. Hoe je dat doet, daar gaat de wetgever niet over, dat is aan de markt. In onze industrie hebben we daar het nodige voor georganiseerd. Het is een onder - werp dat zijn kracht ontleent aan de collectivi- teit. Belangrijk zijn een aantal richtlijnen, onder meer de Richtlijn Steigers en de Richtlijn Betonbekistingen en Ondersteuningscon- structies. In deze richtlijnen, beide opgesteld in een samenwerking tussen VSB en Bouwend Nederland, zijn alle bestaande wet- en regel- geving, normen, veiligheidsbladen, opleidin- gen en veiligheidsprocedures beschreven. Er staat onder meer in hoe de klanten (bouwbe - drijven, red.) van onze steigerbouwleden moe - ten inspecteren vanaf het moment dat een stei- gerconstructie aan hen is overgedragen. Het zijn documenten die een belangrijke plek in de bouwwereld hebben ingenomen. De Richtlijn Steigers is zelfs opgenomen in Arbocatalogus Bouw en Infra en heeft daarmee ook wettelijke status. Deze richtlijnen zijn levende documen- ten. De Richtlijn Steigers wordt op dit moment geactualiseerd. Als dat achter de rug is, gaan we ook de Richtlijn Betonbekistingen en Ondersteuningsconstructies aanpakken. Onder meer met de invulling van de functie monteur ondersteuningsconstructies." HOE WEET JE DAT BEDRIJVEN OOK DA ADWERKELIJK VOLGENS DIE RICHTLIJNEN WERKEN? "De richtlijnen zijn opgenomen in onze eigen waarborgregeling. Om VSB-lid te worden én te blijven moet je aan die regeling voldoen. Hier - mee toon je aan dat je voldoet aan objectief vastgestelde criteria. Een van de criteria is dat je moet kunnen aantonen dat je personeel vol- doende deskundig is. Dat kan bijvoorbeeld aan 30 VAKBL AD 4 2021 Auteur Jacques Linssen BV 4-2021-7 interview gerard.indd 30BV 4-2021-7 interview gerard.indd 30 20-12-21 14:0720-12-21 14:07 de hand van een certifi caat. Om zo'n certifi caat te halen word je getoetst op basis van vastge- stelde eind- en toetstermen." WIE LEGT DIE EIND- EN TOETSTERMEN VAST? "Dat gebeurt door de SVWOH, de Stichting Vei- lig Werken Op Hoogte. Dat is een stichting die een jaar of acht geleden is opgericht door diverse stakeholders, die allemaal te maken hebben met werken op hoogte. Niet alleen vanuit de bouw, maar ook de chemische indus- trie en de metaalindustrie. En dus ook door de VSB. SVWOH bepaalt niet alleen de eind- en toetstermen, maar beheert ook examenvra- gen. De stichting kent diverse zogenoemde werkkamers, met elk zijn eigen specialisme. Een daar van, die voor stalen steigers, is nu vol- ledig ingericht. Voor de werkkamer voor betonbekistingen en ondersteuningsconstruc- ties zijn we daar nog mee bezig."OPLEIDINGEN SPELEN DA ARBIJ NEEM IK A AN OOK EEN BEL ANGRIJKE ROL? "Zeker. Maar VSB is geen opleider. Er zijn diverse instanties die zich hebben gespeciali- seerd in onderwijs en die ook opleidingen aan- bieden waarmee mensen de nodige kennis wordt bijgebracht. Met enkele opleiders wer- ken we als VSB nauw samen, dat zijn de VSB- erkende opleiders. Het zijn instanties waar van wij de docenten, de faciliteiten, het cursusma- GER ARD WESTENBROEK EN VSB Gerard Westenbroek (56), opgeleid als werktuigbouwkundige, is sinds 2019 branchemanager van VSB. In deze functie komen twee van zijn eerdere ervaringen samen. Van 1990 tot 2007 was hij actief als productmanager bij Skyworks, een leve- rancier van klimmateriaal, waaronder ook steigers. In die tijd maakte hij al kennis met VSB; Skyworks was immers toen al lid. Branche-ervaring deed hij op bij KNB, Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek, waar hij van 2007 toot 2019 als technisch adviseur in dienst was. VSB heeft zo'n 75 leden, onderverdeeld in drie secties: de Sectie Steigerbedrijven, de Sectie Hoogwerkbedrijven en de Sectie Betonbekistingbedrijven. De vereniging huist tegenwoordig in Veenendaal, in het kantoor van de Aannemersfederatie. 31 VAKBL AD 4 2021 BV 4-2021-7 interview gerard.indd 31BV 4-2021-7 interview gerard.indd 31 20-12-21 14:0720-12-21 14:07 teriaal etc. positief hebben beoordeeld. Maar in feite kun je bij iedere opleider terecht. Er zijn ook bedrijven die het zelf organiseren." IS ER ALTIJD VOLDOENDE DR A AGVL AK VOOR VEILIGHEID BINNEN DE BR ANCHE? " Veiligheid staat bij al onze lidbedrijven hoog op de agenda. Maar het varieert wel. Je merkt dat veiligheid vooral in de belangstelling komt als er iets misgaat. Zo vormde het ongeluk in de Amercentrale (2003, red.) een belangrijke reden voor versnelde introductie van de Richt - lijn Steigers. Daar staat tegenover dat als er nooit iets fout gaat, het gevoel van urgentie wegzakt. Dat is het paradoxale en het speelt wel enigszins bij bekistingen. Daar gaat het eigenlijk nooit fout. ' Waarom dan al die aan- dacht?', vragen sommigen zich af. Het is onze rol om het belang te benadrukken en te zorgen dat er ook niets mis zal gaan." ER ZIJN VERSCHILLENDE VORMEN VAN VEILIGHEID: BOUWPL A ATSVEILIGHEID, OMGEVINGSVEILIGHEID, CONSTRUCTIEVE VEILIGHEID. IN HOEVERRE SPEELT DIE L A ATSTE OOK EEN ROL? "Het gaat om alle aspecten van veiligheid. Dus ook om constructieve veiligheid en dus tech- niek. De rol die VSB daarin speelt is breder dan de waarborgregeling. We hebben ook zitting in diverse Europese normcommissies, waar we de belangen van Nederland vertegenwoordi- gen en waar we kennis ophalen die we breed " Je merkt dat veiligheid vooral in de belangstelling komt als er iets misgaat" 32 VAKBL AD 4 2021 BV 4-2021-7 interview gerard.indd 32BV 4-2021-7 interview gerard.indd 32 20-12-21 14:0720-12-21 14:07 binnen VSB kunnen delen. Ook werken we gezamenlijk aan Nederlandse invulling van normen. Aardig om te vermelden is dat de VSB dit jaar is aangesloten bij het Kennisportaal Constructieve Veiligheid. De Richtlijn Betonbe- kistingen en Ondersteuningsconstructies en de Richtlijn Steigers zijn recent ook opgeno- men in het kennisportaal. Een ander technisch onderwerp is de windbe - lasting op steigers. We hebben daar voor recent een praktische richtlijn samengesteld met rekenmethoden. Het is een ANNEX die aansluit op de Eurocode (NEN EN 1991-1-4, red)." DE HELE BOUW STORT ZICH VOLOP OP DUURZA AMHEID. WAT BETEKENT DIE ONTWIKKELING VOOR DE BEKISTINGSINDUSTRIE? "Bekistingen, ondersteuningen en steigers zijn in feite al een heel circulair product. De meeste materialen zijn haast tot in het oneindige her te gebruiken. Waar veel van onze leden zich nu op richten is op de duurzaamheid van de materia- len die door toeleveranciers worden aangele - verd. Wat is de herkomst ? Hoe worden ze geproduceerd? Ook kijken we steeds kritischer naar transport naar en op de bouwplaats en kijken we naar mogelijkheden voor elektrifica- tie. Een aantal van onze bedrijven lopen daarin voorop. En als je wat achterloopt, word je door je betrokkenheid bij VSB daarin vanzelf mee - genomen." WAT IS VOOR HET KOMENDE JA AR JULLIE SPEERPUNT? "Ik noem er drie: communicatie, communicatie, communicatie. Veiligheid, techniek, digitalise - ring, dat zijn zaken waar het om draait. Maar daar bereik je pas echt wat mee als je ook com- municatie meeneemt. Het gaat om communi- catie binnen en buiten de vereniging. Aan het eerste heb ik sinds mijn aantreden veel aan- dacht besteed. Door aan onze leden duidelijk te maken wat we doen en waarom we het doen. Daarbij gaat het vooral om het werk in al onze commissies en werkgroepen. En dat zijn er enorm veel. Het is heel belangrijk dat de kennis die daar wordt ontwikkeld, breed wordt gedeeld. Komend jaar gaan we ons meer toe - leggen op de externe communicatie. We willen de meerwaarde van VSB-bedrijven en alles wat we doen meer voor het voetlicht brengen. Bij alle werkgroepen en commissies wordt het een vast onderdeel op de agenda. En we wer - ken met een communicatiekalender, waarmee we ook zorgen dat de aandacht voor de ver - schillende sectoren in balans is. Er komt ook een nieuw logo, dat duidelijk moet aangeven dat VSB-leden voor kwaliteit staan. Ik kan dat helaas nog niet laten zien. Daar voor zul je toch geduld moeten hebben tot begin 2022!" Het zijn al met al behoorlijk wat verschillende ballen die Westenbroek in de lucht moet hou- den. En het beeld is nog lang niet compleet, want algemene branchetaken als leverings - voorwaarden en collectieve arbeidsvoorwaar - den vragen ook de nodige aandacht. En BIM mag ook niet onvermeld blijven. Een VSB- werkgroep is nu in kaart aan het brengen wat er moet gebeuren om BIM gemeengoed te maken voor tijdelijke constructies. Dat moet onder meer leiden tot een BIM-protocol (zie ook het artikel 'BIM voor tijdelijke voorzienin- gen' elders in deze uitgave). Westenbroek moet zijn aandacht dus over nogal wat uiteen- lopende zaken verdelen, maar dat is eigen aan een functie als branchemanager. Hij maakt daarbij continu een afweging in hoeverre een collectieve aanpak baat heeft. "Als een bedrijf met een interessant idee komt iets gezamenlijk aan te pakken, maar hij staat daarin min of meer alleen, moet je dat idee laten schieten. Hoe jammer dat soms ook is." Een van de uitdagingen is de betrokkenheid van de leden; daarin is de VSB niet anders dan andere brancheverenigingen. Toch heeft Wes - tenbroek daarover niet veel te klagen. "Ik besef dat VSB voor leden vaak op het tweede plan komt en uiteraard merk je dat het ene lid meer betrokkenheid toont dan het andere. En ik besef ook dat onze leden altijd kijken naar wat ze er zelf aan hebben. Maar ik zie wel dat er niet alleen naar de korte termijn wordt gekeken. En dat iedereen inziet dat je uiteindelijk met geza- menlijke inspanningen en het delen van kennis zelf ook veel verder komt." Westenbroek benadrukt de netwerkfunctie die de vereniging heeft; dat heeft de coronacrisis wel bevestigd. " We hebben elkaar minder vaak fysiek ontmoet en dat is enorm jammer. Want kenmerkend is de collegiale manier waarop onze leden elkaar ontmoeten en er varingen delen. Achter een schermpje werkt dat toch minder goed." Bij dit alles speelt Westenbroek een belang- rijke rol. Mensen samenbrengen, aanjagen en het bewaken van het proces. "Als dat uiteinde - lijk lukt, bijvoorbeeld in de vorm van een richt - lijn of protocol, dan haal ik daar enorm veel voldoening uit." " Bekistingen, ondersteuningen en s teigers zijn in feite al een heel circulair product" 33 VAKBL AD 4 2021 BV 4-2021-7 interview gerard.indd 33BV 4-2021-7 interview gerard.indd 33 20-12-21 14:0720-12-21 14:07