3 VAKBLAD I 2 2018 Inhoud Il dolce far niente.... Geen moeite wordt gespaard, beste Betoniek- lezers, om het beste van de betonwereld onder jouw aandacht te brengen. Zo werd ik tijdens het schrijven van dit voorwoord ? op rondreis door Sardinië ? gegrepen door diverse levenswijsheden met een link naar onze betonwereld en deze Betoniek, zo blijkt. Graag deel ik deze met jouw. "Il dolce far niente," ofwel het zoete nietsdoen. Dat lijkt toch sterk te appelleren aan het zelf- herstellende vermogen van ons materiaal en de hulp die bacteriën daarbij kunnen bieden. Lees het artikel over zelfherstellend beton, van dr. Henk Jonkers. "Maak je niet te druk." Dat kan zomaar geprojec- teerd worden op de talrijke (mis)interpretaties van de veel gebruikte waarden voor druksterkte. Naar mijn idee een reden om ons daar nu eens wél druk over te maken. In het artikel over betonsterkte leest u waarom. "Schoonheid komt van binnen." Die regel nemen de betonbouwers in het geboorteland van het via- duct serieus. Zo is ondersteuningswerk naast goed ook mooi en helpen de nieuwste inzichten over het printen van beton om de collega's hier op nog betere gedachten te brengen. Ik wens u allen voor nu of later een welverdiende vakantie, waarin u misschien wel gaat genieten van "Il dolce far niente". Of, mede dankzij deze Betoniek, van een goed gesprek over mooi betonwerk. Hans Kooijman Hoofdredacteur Betoniek Vakblad Voor reacties: hanskooijman@betoniek.nl Sterkte? Welke sterkte? Hoewel druksterkte een essentiële eigenschap van beton is, bestaat er veel verwarring over. 4 Theoretisch inzicht ondersteuningsconstructies Bekisting en ondersteuning zijn het begin van een goede beton- constructie. Stubeco heeft interessante informatie. 10 Betonprinten wordt volwassen TU Eindhoven geeft meer inzicht in het printproces. 16 Vraag en Antwoord 16 Hoe kun je ervoor zorgen dat een vloer voldoende slijtvast is? 24 Zelfherstellend beton, nuttig of noodzaak? Hoe ver is de ontwikkeling van de techniek met slimme bacteriën? 26 Juli 2018 jaargang 6 En verder online/service 35 voor technologie en uitvoering van beton 2 2018 Inzicht in ondersteuningen Betonsterkte ? 3D-betonprinten ? Bacteriën in beton ? Instro\ oilaag Vloer in de kist bron: Heijmans Infra 03-BV2_Inhoud-voorwoord.indd 3 02-07-18 11:17