De wet Kwaliteitsborging voor het bouwen is ontstaan naar aanleiding van onderzoek naar de rol van wet- en regelgeving in het bouwproces. Daaruit werd geconcludeerd dat de toezichthoudende rol van de overheid onvoldoende toereikend was. Meer concreet houdt de wet in dat voor nieuwbouw én verbouw de toetsing aan de bouwtechnische eisen uit het Bouwbesluit 2012 door de gemeente vervalt. In plaats daarvan moeten private partijen methodes ontwikkelen waarmee wordt bewaakt dat aannemers zich houden aan het Bouwbesluit 2012. Een onafhankelijke publieke toelatingsorganisatie oordeelt of de methode voldoet aan de eisen en de gemeente moet erop toezien dat een aannemer daadwerkelijk met een goedgekeurde methode werkt. Het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het Bouwen is in april 2016 naar de Tweede Kamer gestuurd.

Gemeente Den Haag startte in 2014 een proef, waarbij de gemeente externe bureaus inhuurde om de kwaliteit en de veiligheid te controleren. Bij vier van de tien projecten moest de gemeente ingrijpen. Bij twee projecten legde de gemeente de bouw zelfs helemaal stil. De gemeente concludeert dat wanneer de sector zichzelf keurt, dit leidt tot gevaarlijke situaties.

De branchevereniging Bouwend Nederland erkent in Trouw dat de sector nog niet klaar is om het toezicht zelf in handen te nemen.