De Afsluitdijk is al ruim 85 jaar het toonbeeld van de Nederlandse waterbouwkunde. Voltooid in 1932, beschermt de 32 kilometer lange waterkering (de langste dam van Europa) Nederland al bijna 90 jaar tegen overstromingen. Een uniek en indrukwekkend werk van de Nederlandse ingenieur Cornelis Lely. Om ervoor te zorgen dat de Afsluitdijk ons land nog vele jaren tegen het water kan beschermen, wordt hij versterkt en ongeveer 2 m verhoogd. Het werk wordt uitgevoerd door bouwcombinatie Levvel BV (BAM, Van Oord, Rebel) en is eind 2022 klaar. Na de afronding van de werkzaamheden blijft Levvel nog 25 jaar verantwoordelijk voor het onderhoud.

Voor de versterking wordt de Afsluitdijk bekleed met speciaal voor het project ontworpen, duurzame betonblokken. Deze Levvel-blocs (ook wel XblocPlus geheten) wegen circa 6500 kg per stuk en zijn niet allen zeer sterk, maar hebben ook een golf-remmende werking en zijn eenvoudig te plaatsen. Door zijn symmetrie en regelmatige plaatsingswijze geeft het blok een rustig beeld dat het strakke, autonome karakter van de dijk versterkt. Dankzij de bijzondere vorm van de blokken is bovendien minder beton nodig dan eerder gebruikt materiaal. Dat zorgt voor 56% minder CO₂-uitstoot. De betonblokken worden over het oude basalt heen gelegd, waar de dijk bijna 90 jaar geleden mee werd gebouwd. Er worden in Harlingen zo’n 100 blokken per dag in een volledig geautomatiseerd proces geproduceerd en per schip naar de dijk vervoerd. Vanaf een kraanponton worden in totaal zo’n 75.000 Levvel-blocs geplaatst.

Om het achterland te beschermen tegen de kracht van het water worden ook de spuisluizen versterkt en twee stormvloedkeringen gebouwd. De spuicomplexen bij Den Oever worden uitgebreid met extra spuisluizen en twee grote gemalen. Zo kan er meer water worden afgevoerd naar de Waddenzee dat via de IJssel het IJsselmeer in stroomt. De gemalen zijn energiezuinig; de energie die nodig is, wordt opgewekt met 2,7 ha zonnepanelen bij Den Oever. Het spuicomplex bij Kornwerderzand krijgt een stormvloedkering, die de sluizen straks beschermt tegen onstuimig weer. Om de verbinding tussen de Waddenzee en het IJsselmeer te herstellen voor trekvissen wordt door regionaal samenwerkingsverband De Nieuwe Afsluitdijk een vismigratierivier aangelegd.

Oponthoud op de weg wordt zoveel mogelijk beperkt, omdat veel werkzaamheden vanaf het water worden uitgevoerd. Voor de veiligheid is het fietspad de komende 3 jaar van de werkzaamheden afgesloten. Als alternatief kunnen fietsers en wandelaars gebruik maken van gratis bussen. Ook het scheepvaartverkeer zal hinder ondervinden, omdat de sluizen in bepaalde periodes om en om gesloten zijn.

Bron: Rijkswaterstaat en BAM

Meer informatie over het project De Afsluitdijk is te vinden op www.deafsluitdijk.nl.