Wapening wordt in veel gevallen verankerd door gebogen staven of haken. Meestal voldoet dat, maar verankering met zogenoemde T-heads, wapening met een platte verankering aan een of beide uiteinden, is een interessant alternatief. In zwaarbelaste constructies kunnen ze bijdragen aan besparing van materiaal en daarmee CO2, aan een kortere bouwtijd en aan verbeterde veiligheid door eenvoudige en goed uitvoerbare details. Ook regelgeving biedt meer ruimte om T-heads toe te passen. Zo zijn in de herziene Eurocode 2 meer richtlijnen en voorschriften opgenomen dan in de huidige versie.
- Partnerbericht -
Foto 1. T-headwapening in gebruik
Sinds 1979 draagt HRC Europe actief bij aan de ontwikkeling van T-headwapening door middel van onderzoek. In deze 45 jaar heeft het bedrijf, met in Nederland een productiefaciliteit in Lelystad, ervaring opgedaan in talloze projecten. Dat begon met betonnen olie- en gasplatforms voor de kust van de Noord-Atlantische Oceaan. Inmiddels is de HRC100 T-headwapening veelvuldig toegepast in infrastructuurprojecten, zoals bruggen, havens, sluizen en tunnels, maar ook in hoogbouw en ziekenhuizen.
Voorbeelden uit heel Europa zijn onder andere de langste brug van Noorwegen (Hardangerbrug, foto 2), Paddington Station in Londen, de metro van Kopenhagen, de Marieholm Tunnel in Göteborg, het Leadenhall Building in Londen en het nieuwe nationale ziekenhuis in Reykjavík (IJsland).
Foto 2. Hardangerbrug in Noorwegen
Bekende Nederlandse projecten zijn de renovatie van de Galecopperbrug in Utrecht, de Groene Boog in Rotterdam, de Zeesluis IJmuiden, de Wilhelminabrug, de Nieuwe Sluis Terneuzen (foto 3), de Afsluitdijk, de Cooltoren, Casa Nova en de Terraced Tower in Rotterdam.
Foto 3. Nieuwe Sluis Terneuzen
Bij al deze projecten heeft HRC vanaf het begin nauw samengewerkt met ontwerpers, aannemers en leveranciers om tot goede ontwerp- of uitvoeringsoplossingen te komen. Waar nodig worden oplossingen als op maat gemaakte producten, verpakkingen of markeringen geboden.
Wapening wordt in veel gevallen verankerd door gebogen staven of haken. Meestal voldoet dat, maar verankering met zogenoemde T-heads, wapening met een platte verankering aan een of beide uiteinden, is een interessant alternatief. In zwaarbelaste constructies kunnen ze bijdragen aan besparing van materiaal en daarmee CO2, aan een kortere bouwtijd en aan verbeterde veiligheid door eenvoudige en goed uitvoerbare details.
Door wapeningsstaven met T-heads toe te passen kan op materiaal voor wapeningsstaal worden bespaard ten opzichte van verankering met staven of haken. Afhankelijk van het type en de capaciteit kan de extra staaflengte worden verminderd of zelfs geëlimineerd.
Bij gebogen wapeningsstaven beperkt de diameter van de buigdoorn vaak de vrije keuze van de wapeningsdiameter. Bij T-heads zijn geen gebogen staven meer nodig en kan de diameter vrij worden gekozen. Door minder, maar grotere staven toe te passen, ontstaat een lagere wapeningsdichtheid. Dat vereenvoudigt de installatie en verbetert de kwaliteit van het betonstorten. Typische toepassingen omvatten verankeringszones van voorspanstaven, evenals discontinuïteitszones en knooppunten in vakwerkliggerconstructies.
T-headwapening bestaat voornamelijk uit rechte staven. Deze zijn eenvoudig te hanteren en aanzienlijk sneller te installeren dan haken. Dit resulteert in een kortere bouwtijd: afschuifwapening met T-heads kan tot vijf keer sneller worden geplaatst dan de oplossing met haken. En zoals hierboven al beschreven, wordt dit effect versterkt doordat gekozen kan worden voor minder staven met een grotere diameter.
Het verminderen of elimineren van verankeringslengtes en gebogen staven beïnvloedt ook de omliggende wapening positief. Een goed voorbeeld hiervan is de verankering van brugpijlers in de bovenbouw van een brug (foto 4). Rechte staven met T-heads als langswapening verbeteren niet alleen de arbeidsomstandigheden voor de ijzervlechters, maar zorgen ook voor een correcte uitvoering, wat vooral cruciaal is bij complexe wapeningsdetails.
Foto 4. Ruimtebesparende verankering van kolomwapening in de bovenbouw van een brug
De T-heads van de HRC100-serie worden gekenmerkt door hun slanke geometrie en hoge verankeringsprestaties. De slanke geometrie biedt mogelijkheden voor vele toepassingen, zoals gebruik als afschuifwapening. De prestaties worden voornamelijk mogelijk gemaakt door de sterke verbinding tussen de ankerkop en het wapeningsstaal. De ankerkop wordt direct aan één of beide uiteinden van de staaf bevestigd. Vaak worden ze gecombineerd met een koppeling of haak aan het andere uiteinde van de staaf.
Bij het detailleren van deze oplossing is het belangrijk rekening te houden met het gedrag van het gehele systeem. Anders dan bij traditionele wapening is hierbij niet de verankeringslengte bepalend, maar worden de krachten van de staaf overgebracht op het beton door gebruik te maken van multi-axiale spanningen onder het draagvlak van de T-head. Voor een effectieve krachtsafdracht is het van belang dat T-heads door de kern van het beton worden geplaatst, in plaats van tot aan de kern (fig. 5).
Figuur 5. Principe van verankering van T-head 'door de kern' (links). Rechts: onvoldoende verankering 'tot de kern'
De voordelen van T-headwapeningsstaven zijn inmiddels door veel ontwerpers, detailtekenaars en aannemers erkend. Ook normcommissies hebben de toegenomen toepassing ervan opgemerkt. In de herziene Eurocode 2 (EN 1992-1-1:2023) zullen meer gedetailleerde richtlijnen en voorschriften met betrekking tot T-headwapeningsstaven worden opgenomen dan in de huidige versie. De tekst van de nieuwe Eurocode is al gepubliceerd, maar deze is nog niet officieel als norm van kracht.
HRC Europe heeft zijn eigen product- en procestechnologie, evenals een streng kwaliteitscontrolesysteem, ontwikkeld. De prestaties van de producten worden bevestigd door diverse certificeringen, waaronder ISO 15698 (voor de klassen B3 en S, specifiek voor aardbevingsbelasting), en het CE-keurmerk. HRC zet zich in voor een lage ecologische voetafdruk van haar producten. Zo wordt het basismateriaal voor HRC-componenten CO2-neutraal geproduceerd, hetgeen is aangetoond in de Environmental Product Declaration (EPD). De productie is gecertificeerd volgens ISO 9001 en ISO 14001.
Met jarenlange ervaring en samenwerking binnen de industrie draagt HRC Europe bij aan de ontwikkeling van T-heads. Deze methode van verankeren kan leiden tot materiaalbesparing, een kortere bouwtijd en verbeterde veiligheid. Daarmee kan het voor ontwerpers en uitvoerders een interessant alternatief zijn voor wapening die wordt verankerd met gebogen staven of haken. De nieuwe Eurocode 2 bevestigt de groeiende erkenning van T-heads als betrouwbare en efficiënte oplossing voor zwaarbelaste constructies.
Wil je meer weten over T-headwapening, kijk dan op www.hrc-europe.nl.
